Anatomia owadów

Owady (Insecta) to gromada stawonogów (Arthropoda), których układ nerwowy w porównaniu z układem nerwowym kręgowców jest zdecydowanie słabiej rozwinięty. W głowie owada znajduję się mózg inaczej zwany zwojem nadprzełykowym, połączony ze zwojem podprzełykowym (łańcuszkiem brzusznym) konektywami okołoprzełykowymi. Zwoje te łącznie tworzą centralny układ nerwowy, który łączy się układem trzewnym i obwodowym unerwiając całe ciało owada. Układ krążenia jest otwarty, a serce ma postać pulsującej cewki i położone jest na grzbietowej stronie odwłoka (nad przewodem pokarmowym). Przewód pokarmowy położony jest wzdłuż środkowej części ciała owada. Zaczyna się otworem gębowym, a kończy otworem odbytowym. Trzy podstawowe odcinki układu pokarmowego to: jelito przednie, środkowe i tylne. Układ wydalniczy owadów składa się z cewek Malpighiego, które współpracują z jelitem tylnym. Cewki te zwykle łączą się z przewodem pokarmowym na granicy jelita środkowego i tylnego. Rodzaj, ilość i tempo wydalania produktów jest związane z rodzajem pobieranego pokarmu, środowiskiem, w którym owad żyje oraz stadium rozwojowego. Niektóre związki, które są wydalane mogą być magazynowane w ciele lub kutikuli owada i stanowić ochronę przed drapieżcami i pasożytami. Za proces oddychania u owadów odpowiada system tchawek, który tworzy sieć rozgałęziających się rurek, łączących się z powietrzem atmosferycznym poprzez przetchlinki, które są położone na powierzchni ciała.

Owady to zwierzęta rozdzielnopłciowe. W narządach płciowych samic – jajnikach powstają komórki jajowe, zaś w narządach płciowych samców – jądrach plemniki. Dochodzi do zapłodnienia komórki jajowej, w wyniku którego rozwija się zarodek i w końcu pojawia się owad dorosły tzw. imago. U owadów występuje dymorfizm płciowy, który dotyczy wymiarów ciała, kształtów ciała (najczęściej czułków), ubarwienia czy różnego stopnia rozwoju skrzydeł. Samce u owadów są przeważnie mniejsze od samic, kontrastowe jest ich ubarwienie, a ich czułki czy żuwaczki są silniej rozwinięte. Okres pojawienia się osobników obu płci związany jest z rocznym rytmem rozwojowym gatunku i zależy od wielu czynników środowiskowych jak: temperatura, światło czy wilgotność.  Owady, podobnie jak wszystkie stawonogi, rosną inaczej niż na przykład ssaki czy mięczaki. Chitynowy, sztywny oskórek owadów może się rozciągać tylko przez stosunkowo krótki okres po jego powstaniu, a następnie twardnieje i staje się nieelastyczny. Rosnący owad musi zrzucać od czasu do czasu stary, sztywny oskórek (zjawisko linienia) i wytwarzać nowy. Tylko w ten sposób może bowiem osiągnąć stadium ostateczne zwane owadem dorosłym, postacią doskonałą albo imago. Stadia larwalne mają niemal zawsze prostszą budowę od postaci doskonałych, a u wielu owadów również całkowicie odmienną. Wyróżnia się w związku z tym dwa podstawowe typy rozwoju, a zarazem dwie główne grupy owadów: o przeobrażeniu zupełnym (holometaboliczne) i niezupełnym (hemimetaboliczne).

 

Powiązane zdjęcia:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *