Gmina Krzeszyce…
Gmina Krzeszyce to gmina położona w północno-zachodniej części województwa lubuskiego, w powiecie sulęcińskim. Znajduję się w południowej części doliny warciańskiej i na obrzeżach lasów Skwierzyńsko -Sulęcińskich. Gmina graniczy od zachodu z Gminą Słońsk, od wschodu z Gminą Lubniewice. Od południa z Gminą Sulęcin i Gminą Ośno Lubuskie (powiat słubicki), od północy z Gminą Bogdaniec (powiat gorzowski) i Gminą Witnica (powiat gorzowski), zaś od północnego-wschodu z Gminą Deszczno (powiat gorzowski) .
Gmina zajmuje powierzchnię 194 km2 (19.419 ha) co stanowi 16,47% powierzchni powiatu i 1,39% powierzchni województwa. W 2015 roku zamieszkana była przez 4.765 osób. Siedzibą władz gminy jest miejscowość Krzeszyce.
Sieć osadniczą Gminy Krzeszyce tworzy 25 miejscowości podzielonych na 18 sołectw należą do nich:
- Wsie duże (500 – 1.000 mieszkańców) –Krzeszyce,
- Wsie średnie (300 – 500 mieszkańców) –Kołczyn, Rudnica,
- Wsie małe (150 – 300 mieszkańców) –Krępiny, Malta, Muszkowo, Przemysław,
- Wsie bardzo małe (do 150 mieszkańców) – Brzozowa, Brzozówka, Jeziorki, Czartów, Dębokierz, Dzierżązna, Karkoszów, Krasnołęg, Piskorzno, Świętojańsko, Krzemów, Łukomin, Marianki, Maszków, Rudna, Łąków, Studzionka, Zaszczytowo.
Bogactwo Gminy Krzeszyce…
Gmina Krzeszyce jest zaliczana do obszarów o dużej zasobności wód powierzchniowych. Główną rzeką przepływającą przez Gminę jest Warta. Pozostałe rzeki to: Postomia, Rudzianka z prawobrzeżnym dopływem Krzemienną, Trzepielinka i Lubniewka. Przechodzą one w Kanał Postomski oraz system kanałów towarzyszących i wpadają do Warty. Cały obszar Gminy należy do zlewni II rzędu – Warty. W Gminie znajdują się również dwa jeziora: Czajcze (pow. 1,47 ha) i Rudna (pow. 4,29 ha) oraz stawy rybne w Krzeszycach i Piskorznie.
Około 50% powierzchni gminy zajmują Lasy Skwierzyńsko–Sulęcińskie, bogate w runo leśne i zwierzynę łowną. Część lasów leży na wzgórzach morenowych, co znacznie uatrakcyjnia i upiększa krajobraz gminy oraz sprawia złudzenie terenu podgórskiego.
Na terenie Gminy znajduję się Park Narodowy Ujście Warty. Zajmuję on powierzchnię 5.572,9 ha, w północnej części Gminy. Na terenie tym ochrona ptaków i siedlisk obejmuje miejscowości: Zaszczytowo, Marianki, część Karkoszowa, Krępiny, Przemysław, Dzierżązna, Malta, Studzionka, Czartów, Krzemów.
Obszary Chronionego Krajobrazu w Gminie Krzeszyce:
- Gorzowsko-Krzeszycka Dolina Warty– zajmuje powierzchnię 15.086 ha, w tym na terenie Gminy Krzeszyce 6.028 ha. Południowa granica OChK nr 5 przebiega wzdłuż drogi krajowej nr 22. Większa część OchK nr 5 pokrywa się z obszarem Natura 2000 „Ujście Warty”.
- Pojezierze Lubniewicko-Sulęcińskie – zajmuje powierzchnię 14.917 ha, w tym na terenie Gminy Krzeszyce 708 ha. Ochronie poddany jest obszar pojezierza Lubniewicko-Sulęcińskiego, z wyłączeniem rejonu jeziora Lubniewsko, który stanowi rezerwat. Na terenie gminy Krzeszyce znajduje się niewielki, północny skrawek obszaru zlokalizowany między dwoma lokalnymi drogami lokalnymi wzdłuż rzeki Lubniewki i dróg powiatowych nr 1280 F i 1281 F. Południową granicę OChK na terenie gminy stanowi droga krajowa nr 22.
- Dolina Postomii – zajmuje powierzchnię 2.494 ha, w tym na terenie gminy Krzeszyce 1.197 ha. Poddane są tutaj kompleksy leśne w Dolinie Postomii. Oś obszaru stanowi rzeka Postomia a jej granice przebiegają wzdłuż dróg lokalnych z obu stron rzeki. Północną granicę OChK stanowi droga gruntowa na południu od Krzeszyc a jego południowa granica znajduje się na terenie gminy Sulęcin.
Pomniki Przyrody:
Tą formą ochrony obejmuje się pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości naukowej, kulturowej, historyczno-pamiątkowej i krajobrazowej odznaczających się indywidualnymi wyróżniającymi je cechami. Pomniki przyrody są ważnym elementem składowym krajobrazu, podnoszą jego piękno, zwiększają jego różnorodność, często związane są z lokalną legendą lub wybitną postacią historyczną. Pomniki przyrody znajdują się na terenie parków, cmentarzy, w lasach, wśród pól, zabudowy wiejskiej i miejskiej, jak również w pasach drogowych, a dominują wśród nich głównie drzewa gatunków rodzimych, tj. dąb szypułkowy oraz lipa drobnolistna. Są wśród nich pojedyncze drzewa, grupy drzew, aleje, głazy narzutowe, stanowiska roślin chronionych. Na terenie Gminy Krzeszyce znajdują się następujące pomniki przyrody:
- Dąb szypułkowy (Quercus robur) w Krzeszycach – wysokość 27 m, właściciel prywatny Krzeszyce.
- Dąb szypułkowy (Quercus robur) w Rudnicy – wysokość 25 m, właściciel Nadleśnictwo Lubniewice.
- Dąb szypułkowy (Quercus robur) w Rudnicy – wysokość 22 m, właściciel Nadleśnictwo Lubniewice.
- Dąb szypułkowy (Quercus robur) w Rudnicy – wysokość 22 m, właściciel Nadleśnictwo Lubniewice.
- Dąb szypułkowy (Quercus robur) w Rudnicy – wysokość 24 m, właściciel Nadleśnictwo Lubniewice.
- Dąb szypułkowy (Quercus robur) w Rudnicy – wysokość 30 m, właściciel Nadleśnictwo Lubniewice.
- Dąb szypułkowy (Quercus robur) w Malcie – wysokość 30 m, własność prywatna.
- Sosna zwyczajna (Pinus sylvestris) w Rudnicy – wysokość 13 m, właściciel Nadleśnictwo Lubniewice.
- Grupa dębów szypułkowych im. Jana Pawła II w Kołczynie – właściciel Gmina Krzeszyce.
Przyroda Gminy Krzeszyce…
Północna część terenu Gminy Krzeszyce leży w Pradolinie Warty, której bogactwem są urodzajne pola i znakomite łąki, a także liczne stawy potorfowe z rybami.
W rzekach Warcie i Postomii oraz stawach żyją prawie wszystkie gatunki ryb słodkowodnych występujące w Polsce, łącznie ze szlachetnym węgorzem, co stanowi istny raj dla wędkarzy. Rzeki te, z roku na rok, stają się coraz czystsze. Ostatnio, w Postomii, która do Krzeszyc ma jeszcze rwący nurt, pojawiły się pstrągi. W Gminie występują dobre warunki do agroturystyki. Gminę i miejscowość Krzeszyce charakteryzuje czystość ekologiczna, cisza, spokój oraz małe zaludnienie, co sprawia, że ludzie zmęczeni codziennym życiem, jego tempem, hałasem, tłokiem znajdą tutaj odpoczynek i ukojenie.
Gmina położona jest na obrzeżu bardzo atrakcyjnych pod względem przyrodniczo-krajobrazowym terenów Ujścia Warty, chronionych w formie parków narodowego i krajobrazowego o tej samej nazwie i położonych w obszarze sąsiedniej gminy Słońsk. Powiązana jest z nimi dolina Warty, której koryto, ograniczone z obu stron obwałowaniami stanowi północna granicę gminy. Jej bezpośrednie sąsiedztwo, a także okolice powiązanych z nią dolin rzek Postomii oraz Lubniewki stanowią najcenniejsze przyrodniczo i krajobrazowo obszary tej jednostki.
Przez Gminę przebiega wiele szlaków i ścieżek rowerowych. Na wodnych szlakach organizowane są spływy kajakowe.
Rysunek 1. Gmina Krzeszyce (źródło: http://www.krzeszyce.pl/photo.php?http://krzeszyce.pl/cms_foto/20090105110401_mapa.jpg, wgląd luty 2017 r.)
Źródło:
- Urząd Gminy w Krzeszycach: http://www.krzeszyce.pl/.
- Załącznik do uchwały Rady Gminy Krzeszyce nr XXV/140/2017 z dnia 24.05. 2017 r. Gmina Krzeszyce „Strategia Rozwoju Gminy Krzeszyce na lata 2017-2027” str. 14-25.
- Gminna Bibliotek Publiczna w Krzeszycach: „Z dziejów Gminy Krzeszyc” w ramach projektu „Spotkania z historią czyli przeszłość dla przyszłości” str.225-272.