Muchówki, dwuskrzydłe (Diptera)

– to liczny rząd owadów liczący na świecie ok. 120 000 gatunków. W Polsce występuje ok. 7000 gatunków ,a nawet ok. 10 000. Cechą charakterystyczną tych owadów jest obecność jednej pary skrzydeł, ponieważ druga para uległa przemianie w tzw. przezmianki (halterae), które pomagają zachowywać równowagę podczas lotu. Skrzydła są zazwyczaj przeźroczyste, bądź półprzeźroczyste, mogą także posiadać plamy.Niektóre gatunki nie posiadają skrzydeł, jak np. ponowiec (Chionea). Ciało muchówek jest zazwyczaj czarne, brązowe lub kolorowe, może być pokryte włoskami. Istnieją dwa typy ciała muchówek: komarowaty (wydłużony, z długimi skrzydłami i odnóżami) oraz muchowaty (krępe ciało, z szerokim odwłokiem i krótkimi odnóżami). Głowa jest zaopatrzona w parę dużych oczu złożonych oraz trzy przyoczka. Czułki mogą być krótkie, albo długie.

Aparat gębowy muchówek może być różnego typu,  w zależności od pobieranego pokarmu, np. kłujący, liżący, gryzący lub ssący. Warga dolna jest zmieniona w ssawkę o kształcie rynienki, w której znajdują się szczeciniaste żuwaczki, które u samców nie rozwijają się. Do ssawki otwierają się przewody gruczołów ślinowych. Odwłok tych owadów składa się z 9 lub 10 segmentów. Odnóża kończą się 5-członowymi stopami, które są zaopatrzone w pazurki lub przyssawki. 

Muchówki są owadami, u których rozwój odbywa się z przeobrażeniem zupełnym:

(jajo → larwa → poczwarka → imago).

Samice składają jaja lub rodzą odrazu rozwinięte larwy. Larwy czyli czerwie są robakowate i bez odnóży. Mogą rozwijać w środowisku lądowym, jak i wodnym. Larwy muchówek mogą być roślinożerne, drapieżne, padlinożerne, a także być pasożytami. 

Owady te obecne są we wszystkich strefach klimatycznych, zamieszkujące różne środowiska zarówno wodne, jak i lądowe. Muchówki to owady o dziennej i nocnej aktywności. Muchówki  długoczułkie (Nematocera) latają powoli, zaś muchówki krótkoczułkie (Brachycera) latają bardzo dobrze, potrafią nawet zawisać w powietrzu. 

Pokarm muchówek jest zróżnicowany, od materii nieożywionej, poprzez krew po pokarm roślinny, czy nektar kwiatowy. Wśród tych owadów znajdują się gatunki żerujące na padlinie i odchodach. Muchówki pobierają pokarm w postaci płynnej. Owady te mają ogromne znaczenie dla człowieka. Ich pożyteczne działanie polega na rozkładzie martwej materii organicznej, zapylaniu kwiatów. Larwy padlinówka cesarskiej (Lucilia caesar) żywią się martwą, gnijącą tkanką, nie naruszając przy tym zdrowych tkanek. Ich wydzielina przyspiesza gojenie się ran. Gnojka wytrwała (Eristalis tenax) potrafi w locie składać jaja do zanieczyszczonych wód. Ich larwy żywią się nieczystościami, przez co oczyszczają wody i mogą być wskaźnikami stanu ich czystości. Wiele gatunków muchówek ma działanie negatywne jest krwiopijcami, czy namolnymi, uprzykrzającymi życie owadami. Potrafią roznosić choroby, np. malarię, czy śpiączkę afrykańską oraz wiele wirusów. 

Wyróżnia się 2 podrzędy muchówek:

• muchówki długorogie, długoczułkie, nitkorogie (Nematocera),
• muchówki krótkorogie, krótkoczułkie, krótkowąse (Brachycera).

Muchówki długoczułkie (Nematocera)

-podrząd muchówek liczący na świecie około 57 000 gatunków. W Polsce żyję ok. 2200 gatunków. Owady te posiadają wydłużone ciało. Czułki mają długie, nitkowate. 

Muchówki krótkoczułkie (Brachycera)

– podrząd muchówek liczący na świecie około 80 000 gatunków. Owady te charakteryzują się 3-członowymi czułkami. Ich trzeci człon zakończony jest wicią (flagellum) o różnej grubości. Głaszczki szczękowe są 2-członowe, a żuwaczki poruszają się w płaszczyźnie pionowej.

WYBRANE RODZINY MUCHÓWEK W POLSCE:

– Acroceridae – Opękowate 

– Asilidae – Łowikowate 

– Bibionidae – Leniowate 

– Bombyliidae – Bujankowate 

– Calliphoridae – Plujkowate 

– Conopidae – Wyślepkowate 

– Culicidae – Komarowate

– Drosophilidae – Wywilżankowate 

– Empididae – Wujkowate 

– Hippoboscidae – Narzępikowate 

– Muscidae – Muchowate 

– Oestridae – Gzowate 

– Phoridae – Zadrowate 

– Scathophagidae – Kłośnicowate 

– Simuliidae – Meszkowate

– Syrphidae – Bzygowate 

– Tabanidae – Bąkowate

– Tachinidae – Rączycowate 

– Tipulidae – Koziułkowate 

Źródło:

• https://pl.wikipedia.org/wiki/Much%C3%B3wki

 

 

Powiązane zdjęcia: