Kózkowate (Cerambycidae)
-rodzina chrząszczy licząca na świecie około 26 000 gatunków. W Polsce występuje 195 gatunków. Chrząszcze te posiadają smukłą sylwetkę oraz wydłużone, zwężające się ku tyłowi ciało. Cechą charakterystyczną tych owadów są długie czułki, które mogą przekraczać pięciokrotnie długość ich ciała np. tycz cieśla (Acanthocinus aedilis). Ubarwienie ciała kózkowatych jest od jednolitego do wzorzystego, mogą posiadać metaliczny połysk. Chrząszcze te są średniej wielkości, bądź duże. Ich odwłok jest schowany pod pokrywą skrzydeł. Samice są zwykle większe od samców. Larwy na ogół rozwijają się pod korą lub w drewnie.
Kózkowate to owady roślinożerne, zarówno osobniki dorosłe jak i larwy. Osobniki dorosłe żywią się pyłkiem oraz sokiem ze zranionych roślin, larwy zwykle żywią się drewnem.
Chrząszcze te potrafią bronić się przed drapieżnikami, poprzez wydawanie skrzypiących dźwięków oraz wydzielanie substancji obronnych. Niektóre gatunki potrafią wyglądem upodobniać się do os.
Wiele kózkowatych to gatunki rzadkie, objęte całkowitą lub częściową ochroną. Niektóre z tych chrząszczy, jak np. spuszczel pospolity (Hylotrupes bajulus) jest uważany za szkodnika drewna.
GATUNKI KÓZKOWATYCH W POLSCE:
– Acanthocinus aedilis – Tycz cieśla
– Acanthocinus griseus – Tycz mniejszy
– Acanthocinus reticulatus – Tycz jodłowy
– Acmaeops angusticollis – Rozpylak zielonawy
– Acmaeops marginatus – Rozpylak sosnowy
– Acmaeops septentrionis – Rozpylak świerkowy
– Aegomorphus clavipes – Rogatek pstry
– Aegomorphus francottei
– Aegomorphus obscurior
– Agapanthia cardui – Zgrzytnica ostowa
– Agapanthia dahli
– Agapanthia intermedia
– Agapanthia villosoviridescens – Zgrzytnica zielonawa, zgrzytnica zielonkawowłosa
– Agapanthia violacea – Zgrzytnica fioletowa
– Akimerus schaefferi – Dąbrowiec samotnik
– Alosterna ingrica – Wiecheć białowieski
– Alosterna tabacicolor – Wiecheć płowy
– Anaesthetis testacea – Rypiak gałązkowiec
– Anaglyptus mysticus – Cioch wzorzysty
– Anastrangalia dubia – Zmorsznik jodłowy
– Anastrangalia reyi – Zmorsznik północny
– Anastrangalia sanguinolenta – Zmorsznik sosnowy
– Anisarthron barbipes – Włochatek kasztaniak
– Anoplodera rufipes – Zmorsznik rudonogi
– Anoplodera sexguttata – Zmorsznik sześcioplamek
– Arhopalus ferus – Wykarczak ciemny
– Arhopalus rusticus – Wykarczak sosnowy
– Aromia moschata – Wonnica piżmówka
– Asemum striatum – Szczapówka sosnowa
– Axinopalpis gracilis – Brdoń wysmukły
– Brachyta interrogationis – Zgrubek zmienny
– Callidium aeneum – Zagwoździk złocistozielony
– Callidium coriaceum – Zagwoździk brunatny
– Callidium violaceum – Zagwoździk fiołkowy
– Callimus angulatus – Ciesuch zielony
– Carilia virginea – Sichrawa górska
– Cerambyx cerdo – Kozioróg dębosz
– Cerambyx scopolii – Kozioróg bukowiec
– Chlorophorus figuratus – Tryk południowy
– Chlorophorus herbsti – Tryk zielony
– Chlorophorus sartor – Tryk kasztanowy
– Chlorophorus varius – Tryk żółty
– Clytus arietis – Biegowiec osowaty
– Clytus lama – Biegowiec świerkowy
– Clytus tropicus – Biegowiec dębowy
– Cornumutila lineata – Paskówka tatrzańska
– Cortodera femorata – Ziemioródka skryta
– Cortodera holosericea
– Cortodera humeralis – Ziemioródka dębowa
– Cortodera villosa
– Corymbia rubra – Zmorsznik czerwony
– Corymbia variicornis – Zmorsznik białowieski
– Cyrtoclytus capra – Biegowiec klonowy
– Deilus fugax – Sudliś żarnowcowy
– Dinoptera collaris – Rozpylak zwyczajny
– Dorcadion fulvum – Taraniec płowy
– Dorcadion holosericeum – Taraniec jedwabisty
– Dorcadion krueperi
– Dorcadion scopoli – Taraniec paskowany
– Echinocerus floralis – Paśnik ziołowy
– Ergates faber – Borodziej próchnik, borodziej cieśla
– Etorofus pubescens
– Evodinus borealis – Zgrubek zawilcowy
– Evodinus clathratus – Zgrubek górski
– Exocentrus adspersus –Bierka dębowa
– Exocentrus lusitanus – Bierka lipowa
– Exocentrus punctipennis – Bierka wiązowa
– Exocentrus stierlini – Bierka wierzbowa
– Gnathacmaeops pratensis – Rozpylak syberyjski
– Gracilia minuta – Wierzbówka mała
– Grammoptera abdominalis – Kruszynka dębowa
– Grammoptera ruficornis – Kruszynka rdzawoczułka
– Grammoptera ustulata – Kruszynka złotawa
– Hylotrupes bajulus – Spuszczel pospolity, spuszczel domowy
– Iberodorcadion fuliginator
– Isotomus speciosus – Płotnik okazały
– Judolia sexmaculata – Krępień szóstaczek
– Lamia textor – Zgrzypik twardokrywaka
– Leioderes kollari – Dereniak klonowy
– Leiopus linnei
– Leiopus nebulosus – Capoń mglisty
– Leiopus punctulatus – Capoń osikowy
– Leptura aethiops – Zmorsznik ciemny
– Leptura annularis – Zmorsznik podobny
– Leptura aurulenta – Zmorsznik bukowy
– Leptura quadrifasciata – Baldurek pręgowany
– Leptura thoracica – Zmorsznik olbrzymi
– Lepturalia nigripes – Zmorsznik brzozowy
– Lepturobosca virens – Zmorsznik zielony
– Menesia bipunctata – Kozinka kruszynowa
– Mesosa curculionoides – Średzianka plamista
– Mesosa myops – Średzianka syberyjska
– Mesosa nebulosa – Średzianka mglista
– Molorchus marmottani – Kurtek kusy
– Molorchus minor – Kurtek mniejszy
– Molorchus kiesenwetteri – Kurtek Kiesenwettera
– Molorchus schmidti
– Molorchus umbellatarum – Kurtek mały
– Monochamus galloprovincialis – Żerdzianka sosnówka
– Monochamus saltuarius – Żerdzianka plamista
– Monochamus sartor – Żerdzianka krawiec
– Monochamus sartor sartor
– Monochamus sartor urussovii
– Monochamus sutor – Żerdzianka szewc
– Nathrius brevipennis – Skrócik wierzbowy
– Necydalis major – Kusokrywka większa
– Necydalis ulmi – Kusokrywka wiązowa
– Nivellia sanguinosa – Kwiatówka karminowa
– Nothorhina punctata – Kruchniczka sosnowa
– Oberea erythrocephala – Dłużynka wilczomleczowa
– Oberea linearis – Dłużynka leszczynówka
– Oberea oculata – Dłużynka dwukropkowa
– Oberea pupilata – Dłużynka wiciokrzewowa
– Obrium brunneum – Trykoń karliczek
– Obrium cantharinum – Trykoń osikowy
– Oplosia cinerea – Popielatka lipowa
– Oxymirus cursor – Ostrokrywka nieparka
– Pachyta lamed – Kwiatomir borusz
– Pachyta quadrimaculata – Kwiatomir czteroplamy
– Pachytodes cerambyciformis – Krępień górski
– Pachytodes erraticus – Krępień zmienny
– Paracorymbia fulva – Zmorsznik złocisty
– Paracorymbia maculicornis – Zmorsznik paskoczułki
– Paracorymbia tesserula – Zmorsznik czarno-żółty
– Pedostrangalia pubescens – Strangalia włochatka
– Pedostrangalia revestita – Strangalia czereśniowa
– Phymatodes alni – Płaskowiak mały
– Phymatodes fasciatus
– Phymatodes glabratus – Płaskowiak jałowcowy
– Phymatodes pusillus – Płaskowiak dębowy
– Phymatodes pusillus barbipes
– Phymatodes pusillus pusillus
– Phymatodes rufipes – Płaskowiak tarninowy
– Phymatodes testaceus – Płaskowiak zmienny
– Phytoecia affinis – Zielarka baldaszkowa
– Phytoecia coerulescens – Zielarka żmijowcowa
– Phytoecia cylindrica – Zielarka marchwiowa
– Phytoecia icterica – Zielarka pasternakowa
– Phytoecia nigricornis – Zielarka bylicowa
– Phytoecia pustulata – Zielarka krwawnikowa
– Phytoecia uncinata – Zielarka ośmiałowa
– Phytoecia virgula – Zielarka wrotyczówka
– Pidonia lurida – Regloń płowy
– Plagionotus arcuatus – Paśnik pałączasty
– Plagionotus detritus – Paśnik niszczyciel
– Pogonocherus decoratus – Kozulka malutka
– Pogonocherus fasciculatus – Kozulka sosnówka
– Pogonocherus hispidulus – Kozulka kosmatka
– Pogonocherus hispidus – Kozulka kolcokrywka
– Pogonocherus ovatus – Kozulka jodłowa
– Prionus coriarius – Dyląż garbarz
– Pronocera angusta – Szkodnica świerkowa
– Pseudogaurotina excellens – Sichrawa karpacka
– Pseudovadonia bicarinata
– Pseudovadonia livida – Zmorsznik mały
– Purpuricenus kaehleri – Purpurówka Kaehlera
– Pyrrhidium sanguineum – Ściga purpurowa
– Rhagium bifasciatum – Rębacz dwupaskowy
– Rhagium inquisitor – Rębacz pstry
– Rhagium mordax – Rębacz pniowiec
– Rhagium sycophanta – Rębacz dębowiec
– Rhamnusium bicolor – Szczerolotek dwubarwny
– Rhaphuma gracilipes – Tryk długoczułki
– Ropalopus clavipes – Węglarek wielki
– Ropalopus femoratus – Węglarek leśny
– Ropalopus macropus – Węglarek mniejszy
– Ropalopus ungaricus – Węglarek klonowy
– Ropalopus varini – Węglarek ostroczułki
– Rosalia alpina – Nadobnica alpejska
– Rutpela maculata – Baldurek pstrokaty, strangalia plamista, pętlak pstrokaty
– Saperda carcharias – Rzemlik topolowiec
– Saperda octopunctata – Rzemlik lipowiec
– Saperda perforata – Rzemlik punktowany
– Saperda populnea – Rzemlik osikowiec
– Saperda punctata – Rzemlik wiązowiec
– Saperda scalaris – Rzemlik plamisty
– Saperda similis – Rzemlik podobny
– Saphanus piceus – Szczosik leszczynowy
– Semanotus undatus – Tomanek świerkowy
– Spondylis buprestoides – Kłopotek domowy
– Stenocorus meridianus – Łucznik kasztanowiec
– Stenocorus quercus – Łucznik dębowiec
– Stenopterus rufus – Skąpokrywka rdzawa
– Stenostola dubia – Obwężyn południowy
– Stenostola ferrea – Obwężyn lipowiec
– Stenurella bifasciata – Strangalia przepasana
– Stenurella melanura – Strangalia czarniawa
– Stenurella nigra – Strangalia czarna
– Stenurella septempunctata – Strangalia siedmiopunktowa
– Stictoleptura scutellata – Zmorsznik czarny
– Stictoleptura tesserula
– Stictoleptura variicornis
– Strangalia attenuata – Strangalia wysmukła
– Tetropium castaneum – Borówka brunatna
– Tetropium fuscum – Borówka matowa
– Tetropium gabrieli – Borówka modrzewiowa
– Tetrops praeustus – Naśliwiec lilipucik
– Tetrops starkii – Naśliwiec jesionowy
– Tragosoma depsarium – Gracz borowy
– Trichoferus campestris
– Trichoferus pallidus – Skrytoń dębowy
– Vadonia unipunctata
– Xylosteus spinolae
– Xylotrechus antilope – Drzeworadek dębowy
– Xylotrechus arvicola – Drzeworadek wzorzysty
– Xylotrechus capricornis – Drzeworadek brzozowy
– Xylotrechus ibex – Drzeworadek syberyjski
– Xylotrechus pantherinus – Drzeworadek iwowy
– Xylotrechus rusticus – Drzeworadek topolowy
Źródło: